Om het effect van de lichtintensiteit in de ochtend op postprandiale glucose- en lipidestofwisseling, alsmede op genexpressie in vetweefsel te bepalen in mensen met overgewicht met en zonder diabetes type 2.
Bron
Verkorte titel
Aandoening
- Glucosemetabolismestoornissen (incl. diabetes mellitus)
Synoniemen aandoening
Betreft onderzoek met
Ondersteuning
Onderzoeksproduct en/of interventie
Geen registraties gevonden.
Uitkomstmaten
Primaire uitkomstmaten
Postprandiale glucosespiegels en expressie van metabole genen in vetweefsel
Secundaire uitkomstmaten
- postprandiale insulinespiegels
- postprandiale spiegels van vrije vetzuren en triglyceriden
- de stijging van glucocorticoiden in de ochtend
- de daling van melatonine in de ochtend
- resting energy expenditure (REE)
- maten voor autonome balans: huidtemperatuur en heart rate variability
- honger- en verzadigingsgevoel
- expressie clock genen in leucocyten
Achtergrond van het onderzoek
Diabetes mellitus type 2 vormt een enorme bedreiging voor de volksgezondheid.
Er bestaat een sterke correlatie tussen het optreden van obesitas/ diabetes
mellitus type 2 en kunstlicht. Licht wordt voor het niet-visuele systeem
waargenomen in de retina door gespecialiseerde retinale ganglioncellen
(ipRGCs), die direct informatie overbrengen naar verscheidene hypothalame
gebieden en zo hormoonsecretie en autonome activiteit moduleren. Licht heeft
tijds-afhankelijke autonome effecten in mensen, en blootstelling van ratten aan
een lichtpuls heeft direct invloed op genexpressie in de lever. Een eerder
uitgevoerd onderzoek (METC 2012/241) liet zien dat licht intensiteit geen
direct invloed had op de postprandiale glucose en insuline spiegels in gezonde
slanke mannen. In deze tweede pilotstudie onderzoeken we of licht een directe
invloed heeft op glucosestofwisseling in obese proefpersonen met en zonder
diabetes type 2. We verwachten dat helder licht de glucosespiegels na de
maaltijd verlaagt.
Doel van het onderzoek
Om het effect van de lichtintensiteit in de ochtend op postprandiale glucose-
en lipidestofwisseling, alsmede op genexpressie in vetweefsel te bepalen in
mensen met overgewicht met en zonder diabetes type 2.
Onderzoeksopzet
cross-over interventiestudie
Onderzoeksproduct en/of interventie
Deelnemers komen 's avonds naar de onderzoeksafdeling. Ze blijven in normale kamerverlichting (100-200 lux) gedurende vier uur, en krijgen een standaardmaaltijd 2 uur voor bedtijd. Ze slapen 8 uur in het donker (1 lux). Vanaf het ontwaken worden ze blootgesteld aan ofwel helder licht (4000 lux, afgegeven door EnergyLights) ofwel dimlicht (10 lux). Een uur na het ontwaken nemen deelnemers een standaard drinkmaaltijd van 600 kcal (EnsurePlus). Bloed wordt met regelmatige invallen afgenomen tot 300 minuten na de maaltijd. 3.5 uur na het ontbijt wordt een resting energy expenditure (REE) uitgevoerd. Vier uur na de maaltijd wordt een vetbiopt afgenomen.
Inschatting van belasting en risico
De totale duur van het onderzoek bedraagt drie weken. Deelnemers brengen vijf
bezoeken aan het AMC: drie korte bezoeken (korter dan 1 uur) en twee bezoeken
van 16 uur. Bij het begin van het onderzoek, ondergaan deelnemers een
lichamelijk onderzoek en wordt er een keer bloed afgenomen. Deelnemers houden
gedurende vijf dagen hun slaap-waakritme bij. Voorafgaand aan elke opname
dragen ze een actiwatch om compliantie aan een regelmatig slaap-waak ritme te
verifiëren. Tijdens elke opname slapen deelnemers een nacht bij 1 lux in de
onderzoekskamer, Ze worden niet gestoord tijdens de nacht. In de ochtend wordt
er bloed afgenomen uit een venflon in een perifere armvene. De totale
hoeveelheid bloed die tijdens het onderzoek wordt afgenomen is 210 ml (100 ml
tijdens beide opnames en 10 ml aan het begin van het onderzoek). Subcutane
vetbiopten van de peri-umbilicale regio veroorzaken minimaal ongemak en een
subcutaan hematoom dat na verloop van tijd resorbeert. Het risico van bloeding
of infectie na een subcutaan vetbiopt is te verwaarlozen. De Energylights
kunnen tijdelijk ongemak zoals hoofdpijn of vermoeide ogen veroorzaken. Een
ontbijt van 600 kcal is voor sommige mensen meer dan hun gemiddelde hoeveelheid
ontbijt. Dit kan een tijdelijk een oververzadigd gevoel geven. Deelnemers
ontvangen een vergoeding van 200 euro en een reiskostenvergoeding.
Publiek
meibergdreef 9
Amterdam 1105 AZ
NL
Wetenschappelijk
meibergdreef 9
Amterdam 1105 AZ
NL
Landen waar het onderzoek wordt uitgevoerd
Belangrijkste voorwaarden om deel te mogen nemen (Inclusiecriteria)
Groep 1 (n=8):
- leeftijd 18-80 jaar
- man
- BMI > 25 kg/m2
- opstaan tijd tussen 6:00 en 9:00
- Geen DM2 (nuchter veneus plasma glucose <6.1 mmol/l en HbA1c <6.5%)
Groep 2 (n=8):
- leeftijd 18-80 jaar
- man
- BMI > 25 kg/m2
- opstaan tijd tussen 6:00 en 9:00
- type 2 diabetes: nuchter veneus plasma glucose >6.9 mmol/l en/of HbA1c > 6.5%
Belangrijkste redenen om niet deel te kunnen nemen (Exclusiecriteria)
- gebruik van medicatie, anders dan metformine, die glucose metabolisme of neurale communicatie beinvloeden (corticosteroïden, anti-depressivum, anti-epileptica, andere psychotrope medicatie, anti-malariamiddelen)
- gastro-intestinale of metabole aandoeningen die interfereert met vertering of stofwisseling
- neuropsychiatrische aandoening (bijvoorbeeld ernstige depressie)
- epilepsie
- hypertensie
- oftalmoplegie (o.a. retinopathie)
- lactose intolerantie
- soja intolerantie
Opzet
Deelname
In onderzoek gebruikte producten en hulpmiddelen
Opgevolgd door onderstaande (mogelijk meer actuele) registratie
Geen registraties gevonden.
Andere (mogelijk minder actuele) registraties in dit register
Geen registraties gevonden.
In overige registers
Register | ID |
---|---|
CCMO | NL46085.018.13 |